İki bin yıllık su yolu parçalandı

Aydın’ın Kuşadası İlçesi’ne bağlı Değirmenderesi su kaynağından Ahmet Pınarı-Göcek Kavağı hattına gelen ana su şebekesindeki su patlağını bulmak için Efes Antik Kenti’nin 2 bin yıllık tarihi su yolu paramparça edildi. M.Ö. 200’lü yıllarda Değirmenderesi kaynağından Efes Antik Kenti’ne 43 kilometre yol katederek giden antik su yolunun Başkemer yakınlarındaki Tekşen Ailesi’ne ait zeytinlik içindeki bölümü Kuşadası Belediyesi Su İşleri ekipleri tarafından parçalandı. Borulardaki su patlağını Tekşen zeytinliği içinde ortaya çıkarmak için, Kuşadası Belediyesi Su İşleri ekipleri büyük kepçelerle çalıştı. Boruların 70 cmx2 m çaplı tüneller içinde bulunduğu bilinmesine ve tünellere girerek hattaki su kaçağının bulunma imkanı varken, bunu yapmayarak büyük kepçelerle yukarıdan kazı yapılarak, 2 bin yıllık tarihi su boruları parçalandı.

ARKEOLOGLAR ORTAYA ÇIKARDI

Antik su yolundaki talan, arkeologların araştırılmasıyla ortaya çıktı. Arkeologların araştırmasına göre, Belediye Su İşleri ekibi, kente gelen ana şebekedeki su kaçağını bulmak için Tekşen zeytinliği içindeki antik su yolu üzerinde üç noktada yarma yaptı. Hattın yönü boyunca yapılan kepçeli yarmalar sonunda, antik su yolunun yaklaşık 80 metresi yok edildi.

Yerel Tarihçi ve “Tarihi Suyolu” isimli kitabın yazarı Şenol Eskin, “Anıtlar Kurulu tarafından koruma altına alınmış bulunan Değirmenderesi (Kenchiros)- Efes Antik Suyolu’nda gündeme gelen bu yıkım, tarihe saygısızlığımızın en somut örneklerinden birisidir. Yerinde yaptığım incelemede, gerçekten gözyaşartıcı bir durumla karşılaştım. Başkemer’den sonra kente doğru gelen antik su yolu, Tekşen zeytinliği içinde toprak altından tüneller yoluyla yaklaşık 12 metre derinden ilerliyor. Ve zeytinlik içindeki hat boyunca da, yaklaşık 12, 7 ve 5 metre derinliklerde üç havalandırma-tahliye kuyusu bulunuyor. Kuyuların tabanından geçen kubbe tonozlu 65 cmx 2 metrelik su tünelleri içinde rahatça yürüme olanağı var. Ve su hattındaki patlağı bu yolla bulmak gayet kolay görünüyor. Ama bunun yerine üstten kepçeyle antik tünel üzerinde bilinçsizce kazı yapılarak 2000 yıllık tarih paramparça edilmiş durumda” dedi. Eskin, su yolunun bu antik tünellerin içinde olmasının hata olduğunu savunarak, “Basınçlı su patlakları tünelleri mahvetmektedir. Ancilen kredi bulunup tünellerin içindeki su hattı başka bir yere alınmaladır” diye konuştu.

Kaynak: Akşam