Bir Gaudi harikası : Casa Batlló

Barselona’ya gittiğinizde ve Gaudi eserlerini görmek istediğinizde Sagra da Familia, Casa Mila ve tabi Casa Batlló görülmesi gereken yerlerin başında geliyor. İspanyollar bu ilgiyi çoktan farketmişler ve turizm sektörüne bu önemli eserleri müze olarak katılımcıları gezdirerek ülkeleri için önemli bir geliri kazanıyorlar.

Casa Batllo’nun renkli kırık seramik kaplı ön cephesi 

Yapının giriş kat salonu bölgesinin tamamen bir heykel formundaki dış görünüşü

Gece görünüşü olarak Casa Batllo

Cepheden detaylar, balkon korkulukları bir maske gibi…

Casa Batllo Barselona’nın yeni planı içindeki yapı adalarından Katolonya meydanına yakın bir mesafede, sıra ev gibi ve ara parselde yer alan ve aslında cephesi çok geniş olmayan derinlemesine daha uzun bir parselin değerlendirilmesiyle oluşmuş. Böyle bir eserin ortaya çıkması için Gaudi gibi bir dahinin elinin değmesi, “sıradan” bir parseli dünyanın önemli eserleri arasına sokması gerekiyormuş.
Uzun kuyrukla ziyaret edilen binaya yavaş yavaş yaklaşalım…

Gaudi merdivenleri basış ve korkuluklarıyla özel olarak tasarlamış 

Birinci katta, salona girmeden önceki geniş holde çok özel bir şömine tasarımı var.

Birinci kattaki çok özel salon

NASIL BİR APARTMAN BİNASIDIR…
Casa Batllo, Antoni Gaudi’nin 1877’de inşa ettiği Barselona Passeig de Gracia’da yer alan önemli bir binasıdır. Ancak bu binayı yapan Gaudi muhtemelen ona ekleyecek ve onu değiştirecek bazı şeyler düşünüyor süreç içinde Bu maksatla Josep Maria Jujol ile birlikte yeniden ele alıyor ve bugünkü gördüğümüz haline çeviriyor. 1877 yılında inşa edilen bina 1905- 1907 yıllarında yeniden tasarlanıyor. Bunun hikayesine daha sonra değineceğiz.

Bu özel salondan dışarıya bakarken ahşap doğrama ve özel boyama  renkli camlar hepsi bir anlayışın devamı…

Casa Batllo’yu gezerken yapının aslında basit olan plan şeması, ön cephe çizimi ve maketini görebiliyorsunuz.

Yerel adı “Casa del ossos” olan Casa Batllo orta sınıf bir aile için yapılmıştır. Gaudi’nin yaptığı her şey gibi bu yapı da oldukça etkileyici görünmektedir. Modern mimari örneklerinden olan binanın özellikle zemin katı, hem plan hem de dışa verdiği yüz ile benzersizdir. Şekilsiz oval pencereleri ve taş heykel işleri ile görmeye değerdir.

Apartman dairesinin tuvaleti, fakat kapılar, yerdeki ahşap süpürgelikler, tavan aydınlatması tasarımları  Gaudi’nin elinden çıkmış. 

Casa Batllo mimari açıdan incelendiğinde tasarımcısının amacının düz çizgilerden kaçınmak olduğu hissine kapılmamak mümkün değil. Ön yüzünün büyük bir kısmı kırık seramiklerden kaplıdır ve simetrik olmayan bir şekilde yapılmıştır. Çatı kısmı bir dinozor ya da dragona benzetilmeye çalışılmış kavisli şekildedir.

Gaudi’nin diğer şaheseri olan Casa Mila ile karşılaştırılan Casa Batllo da muazzam bir mimari harikasıdır. Bir 19. yüzyıl evinin yeniden tasarlanması ile yapılan bina peri masallarındaki gibi bir dış yüze ve etkileyici bir iç kısma sahiptir. 1898 – 1906 yılları arasında birbirine bitişik üç ev ünlü mimarlar tarafından yeniden inşa edilmiştir. Bu evler Cadafalch’ın yaptığı “Casa Amatller”, Montaner’in eseri “Casa Lleo Morera” ve Gaudi’nin çalışması olan “Casa Batllo”dur.

Birinci kattan arkada teras bahçeye çıkılıyor

Binanın arka bahçesinden görünüşü

Terasın düzenlenişi, komşuyu ayıran parapet duvarın eğrisel şekilleri, bu duvar üzerindeki seramik çalışma,… hepsi kayda değer.

Yapının planı ve duvarları mavi tonda seramik kaplı geniş aydınlık

Bu evlerden üçü de modern tarzda yeniden inşa edilmiştir ve en ünlüsü Casa Batllo’dur. Balkonlarında kemik görünümlü sütunlar vardır ve üst katları kafatası görünümlü parçalar içerir. Casa Batllo’ya “House of Bones” (Kemikler Evi) denmesinin nedeni budur.
Yapının çatısı da mimari açıdan çalışılmış bir kısımdır. Bir sürüngen görünümünde olan çatı, kimilerine göre bir dragonu kimilerine göreyse bir dinozoru temsil etmektedir. binanın ön yüzündeki iskelet ve kafatası figürleri de bu dinozor ya da dragonun kurbanları olarak görülür.
Binanın dış yüzü kadar iç yüzü de görmeye değerdir. Gaudi’nin tüm çalışmalarında olduğu gibi buranın iç yüzünde de düz çizgiler kullanılmamıştır. Gaudi, tahta kapıları, cam işlemeli pencereleri, renkli çinileri ve oyma ile yapılan şöminesi ile Casa Batllo’nun her detayını düşünmüştür.

Ahşap çözümler ve detaylar bir sanatçı duyarlılığında…

Merdiven korkuluğu ve küpeştesinin bitimi…

Çatı arası kat kullanımında parabolik bir strüktür dikkat çekici

BİR EVİN HİKAYESİNDEN DAHA FAZLA
Gaudi’nin bu yapıtını 1904 yılında yeniden tasarladığı ve daha sonra birkaç kez yenilenmiş olduğunu biliyoruz. Bu projede Gaudi’nin yardımcıları Domènec Sugrañes i Gras, Josep Canaleta ve Joan Rubio da yenileme projesine katkıda bulunmuştur. Bir visseral, organik iskelet biçimli olarak bina için yerelde Casa dels ossos (Kemikler Evi) denmiştir. Bu aslında bir orta sınıf aile için tasarlanmış ve Barcelona müreffeh bir semtinde yer almaktaydı.

Her şeyi Gaudi tarafından tasarlanmış bu ev genel anlamda modernizm veya Art Nouveau gibi tanımlanabilir. Ancak bu ayrımlar sanırız yeterli olmaz. Zemin kat, özellikle alışılmadık yaprak damarları ağı, düzensiz oval pencere ve tavandan cepheye akan heykel gibi taş işi vardır. Arada birkaç düz çizgi de vardır ve cephenin çoğu kırık seramik karo (TRENCADIS) yapılmış renkli bir mozaik ile dekore edilmiştir.
Çatı kemerli ve bir ejderha ya da dinozor arkasına benzetilmiştir. Çatının katı kullanımında kolayca görüleceği gibi tıpkı Casa Mila’da denediği gibi paraobolik, eğer şeklinde bir konstrüktif yapı vardır. Yılan iskeletinden esinlenen bu konstrüksiyon Gaudi’nin buluşlarından biridir.
Şimdi Casa Batlló olan bina Lluis Sala Sánchez tarafından Antoni Gaudi’ye 1877 yılında inşa ettirilmiştir. 19. yüzyılın sonunda geleneksel eklektizm bir davranış biçimiyken bu yapı olağanüstü özelliklere sahip olmayan klasik bir bina idi. Bina bir bodrum, bir zemin, dört katlı olup arkasında bir bahçe ve teras vardı

Teras ayrı bir açık mekan düzenlemesi aslında…

Ve bacalar tabi her biri bir yontu

Çatı terasından ve bir balkonunun içinden yakın plan… 

BATLLO AİLESİ EVİ ALIYOR
Evin 1900 yılında Josep Batllo tarafından satın alınmasıyla evin tasarımı yeni alıcı için istenmeyen ve beklenmeyen bölümler içerdiği için değiştirilmesine karar verildi. Bina 20. yüzyılın başlarında bir çok prestijli etkinlik ve moda alanı olarak bilinen Passeig de Gracia ortasında yer almaktadır. Batllo ailesi prestijli bir aile olarak kendilerine göre bir program oluşturmak ve toplum nazarında dikkat çekmek için evin tadil edilmesini istediler.

Terastan ön cephe oluşumuna bir bakış 

1904 yılında evin sahibi olan Josep Batllo ailesi tekstil sektörüne katkılarından dolayı Barcelona’da çok iyi biliniyordu. Josep Batllo birkaç fabrika sahibi bir tekstil sanayicisiydi ve La Vanguardia ailesinden Amalia Godo Belaunzaran ile evlendi. Josep Batllo işlerinde olduğu gibi başka konularda da başarılı olmak, cüretli ve yaratıcı olmak gibi hayaller taşıyordu. Bu evi tasarlamak için mimar olarak Gaudi’yi istediler. Josep evinin Casa Pia gibi bir yerde Batllo’su ailesini temsil etmesini ve evlerinin herhangi bir başka konuta benzemesini istemiyordu.
Ona riskli bir plan getiren Park Güell tasarlamış mimar Gaudi’dir. İlk bakışta sanki binayı yıkmak ve tamamen yeni bir ev inşa edilmiş gibi bir durum ortaya çıktı. Gaudi bir yenileme için aynı yıl planlamanın yapılıp başvurusunun mümkün olduğu konusunda Josep’i ikna etti.Bina tamamen Batllo’su ailesi için ikamet edecekleri daire daire tamamen değişti ve 1906’da tamamlandı.
Gaudi bütün binaya ışık vermek amacıyla planın merkezindeki aydınlık boşluğunu genişletilmiş ve aynı zamanda binaya yeni zeminler ekledi. Aynı yıl Barselona Şehir Konseyi en iyi bina ödülü için bu yapıyı aday olarak ev seçilmiş ancak Gaudi’nin bu tasarımına rağmen ödül başka bir mimara verilmiştir.

Evin sahibi Josep Batllo 1934 yılında öldü ve evin 1940 yılında ölümüne kadar eşi tarafından kullanıldı. 1954 yılına kadar ev ailenin çocukları tarafından kullanılır ve sonra Seguros Iberia adlı bir sigorta şirketi Casa Batlló’yu ofisler kurmak için satın alır. 1970 yılında bir yenileme daha yaşayan binada evin iç odalarında bazı değişiklikler yapılmıştır.
1993 yılında, Casa Batllo şimdiki sahiplerince satın alındı. İki yıl sonra, 1995 yılında, Casa Batlló farklı etkinlikler için kendi imkanları ile kiraya verilmeye başlandı.Bina içinde birden fazla oda bulunur ve 2500 metrekare kullanım alanı vardır.
Casa Batllo şu anda Bareselona’nın ene önemli müze evlerinden biridir ve bu harika yapıyı gezmeye gelen binlerce turist kapısında uzun kuyruklar oluşturmaktadır. Oldukça pahalı bir bilet ile gezilebilen bu mimarlık harikası İspanya için hem bir kültür zenginliği hem de bugün için büyük gelir getiren bir müzedir.