Tuzla tersanelerinde yaşanan ölümlü kazalara bir yenisinin eklenmesiyle, hayatını kaybeden işçi sayısı 98’e yükselirken, tersane sahipleri ve Deniz Ticaret Odası (DTO), ölümleri engellemek için nihayet harekete geçme kararı aldı. İşçilerin greve hazırlandığı Tuzla’da sektör temsilcileri bir yandan ölümlerin nedenini ve çözüm yollarını başka ülke tersanelerinde incelemelerde bulunarak aramaya hazırlanırken, perşembe günü ise TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu’nun arabuluculuğunda toplanacaklar.
İstanbul Tuzla tersanelerinde son aylarda ivme kazanan işçi ölümleri için bir türlü bir araya gelemeyen denizcilik sektörü temsilcileri geçen hafta boyunca dünyanın üçüncü büyük denizcilik fuarı için bir aradaydı. Bu yıl 21’incisi düzenlenen Atina Posidonia Fuarı’nı izlemek için Ankara Gemisi ile 8 gün süren yolculuğa katılanlar arasında DTO Başkanı ve Sedef Tersanesi sahibi Metin Kalkavan, Desan Tersanesi sahibi Cengiz Kaptanoğlu, Torlak Tersanesi sahibi Kenan Torlak ve Düzgit Tersanesi sahibi Recep Düzgit de vardı.
Son yıllarda gerçekleştirdikleri atılımlarla dünyanın 4. büyük tersane kapasitesine sahip olan ve ekonomiye 1.5 milyar dolarlık katkı sağlayan denizcilik sektörü temsilcileri, Türkiye sularından tersane ölümlerinin gölgesi ile ayrıldı. 8 günlük yolculuğun son gününe kadar, basın mesuplarının “yeni ölümlerin yaşanmaması için ne yapılmalı” sorusu ile karşı karşıya kalan denizcileri dönüş yolunda da bir ölüm bekliyordu. Basın mensupları ile fuarı değerlendirmek için toplantı hazırlığında olan sektör temsilcileri Selahattin Arslan tersanesinde bir işçinin hayatını kaybetmesi haberi ile sarsıldı. Basın mensuplarının yanında haberi alan DTO Başkanı Kalkavan, kazanın nedeninin iyice araştırılmasını ve basına öyle bilgi verilmesini istedi. Kalkavan’ın üzüntüsü ise dilinin dolaşmasından anlaşılıyordu.
Hızlı büyüdük, hazırlıksız yakalandık
İşçi ölümünün gerçekleştiği geminin sahibi Recep Düzgit’in de aldığı haberin ardından büyük üzüntü yaşadığına tanık olduk. Sektörün hızlı büyümeye hazırlıksız yakalandığı özeleştirisinde bulunan Kalkavan, büyük istihdam sağlayan sektörde, tersane kapatmak yerine, devlet, işveren ve sendika işbirliğinin sağlanması gerektiğini savundu. Tuzla bölgesinde bulunan tersanelerin hepsinin aynı kefeye konmaması gerektiğini belirten DTO Başkanı Metin Kalkavan, bazı tersanelerde eksiklikler olduğunu ve bunları gidermeye çalıştıklarını belirtti.
Kalkavan, “Sektör öngöremediğimiz bir hızda büyüdü. Son 8 ayda yaklaşık yüzde 15-20 kapasite büyümesi var. Genel olarak da dünyadaki büyüme oranı yüzde 90 iken Türkiye yüzde 360 büyüdü. Hızla büyüme nedeniyle kalifiyesiz eleman çalıştırdık” dedi.
Kalkavan, oda olarak sendikalaşmaktan yana olduklarını belirterek, Limter-İş’in grev kararını ise “Grev en doğal kanuni hakları” şeklinde yorumladı.
Dünyadaki örnekler araştırılacak
Bu arada tersanelerdeki ölümlü kazalardan sonra eğitim kurumları da çözüm için kolları sıvadı. Tersane sahiplerinin “önlem alıyoruz” açıklamalarına karşın Tuzla tersanelerinde ölümlü kazaların hâlâ yaşanması, “başka ülkeler kazaları nasıl önlüyor” sorusunu beraberinde getirdi. Türk Loydu, İTÜ Gemi İnşa ve Denizcilik Fakültesi ile Piri Reis Üniversitesi de bu sorunun cevabını bulmak için DTO’nun katkıları ile ortak bir proje geliştirdi. Ölümlü kazaları azaltan ülkelerde inceleme yapacak olan heyet, sonuçları rapor halinde tersane sahipleri ve ilgili kuruluşlara sunacak.
Tersanelerdeki kazalardan sonra üniversite olarak destek vermek amacıyla bir inceleme heyet kurduklarını söyleyen, Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Kamil Sağ, ilk toplantılarını geçen hafta yaptıklarını aktardı. DTO öncülüğünde kurulan heyetin başkanlığını Türk Loydu Onursal Başkanı Prof. Dr. Yücel Odabaşı yürütüyor. Heyet, Türk Loydu, İTÜ Gemi İnşa ve Denizcilik Bilimleri Fakültesi ile Piri Reis Üniversitesi yetkililerinden oluşuyor.
Proje üç aşamadan oluşuyor
Çalışmaların üç etapta yürütüleceğini belirten Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Osman Kamil Sağ, ilk olarak Türkiye’deki olayları inceleyeceklerini söyledi. İncelemeler sonrasında ortaya çıkan önerilerini tersane sahiplerine aktaracaklarını belirten Sağ, ikinci aşamada dünya tersanelerinde incelemelerde bulunacaklarını kaydetti. Projenin üçüncü aşamasında bir rapor hazırlayacaklarını aktaran Sağ, raporda diğer ülkelerin sorunu nasıl çözdüğünü aktararak, Türk tersanelerinin ne tür önlemlerle ölümleri azaltabileceği yönünde tavsiyelerde bulunacaklarını dile getirdi. Piri Reis Üniversitesi olarak ilk mühendislik birimlerinden birinin de gemi inşa olacağını belirten Sağ, burada sadece mühendis yetiştirmeyeceklerini aynı zamanda tersane işçilerini de eğitme konusunda girişimlerde bulunacaklarını kaydetti. DTO Başkanı Metin Kalkavan da, “Projenin alacağımız diğer önlemlerle birlikte etkili olacağına inanıyoruz” dedi.
Kaynak: Referans