YELDEĞİRMENİ’NDE İLK GEÇİCİ POLİS KARAKOLU BİNASI / Arif Atılgan - MİMDAP
Ana Sayfa Bağlantılar Biz Kimiz İletişim Mimar İş İlanları
ANA SAYFA
YELDEĞİRMENİ’NDE İLK GEÇİCİ POLİS KARAKOLU BİNASI / Arif Atılgan
Share 4 Mayıs 2021

Sanal ortamda Yeldeğirmeni Karakolu adıyla paylaşılan bir fotoğraf bulunmaktadır. İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesine ait olması dolayısıyla ciddiye alınması gerekir. Ancak Yeldeğirmeni’nde yıllardır bilinen karakol binasına benzememektedir. Bu fotoğrafı araştıralım..

 

 

 

7 Şubat 1885 (R-26 Kasım 1300) tarihli bir Osmanlı Belgesinde (özetle): ‘Rumi 1299 yılında Kadıköy polis merkezi için Rıhtım boyunda sekiz liraya kiralanmış olan sahilhanenin (yalı) selamlık ciheti ağır hasarlı ve tehlikeli, harem cihetinde de Hıristiyan ailelerin (familyaları) ikamet etmesi nedeniyle buradaki jandarma efradı Zihnipaşa ve Yeldeğirmeni mevkilerine taksim ediliyor.. Ortada kalan polis zabıtalar için Yeldeğirmeni’nde Bahçıvan Dimitraki’den üç odalı ev kiralanıyor. Kira dönemi, yeni karakolhane inşa edilinceye kadar, R-24 Şubat 1299 (7 Mart 1884) ile R-28 Şubat 1300 (12 Mart 1885) tarihleri arasındadır. Kiralanan evin adresi Kadı karyesinde Yeldeğirmeni’nde Tepe Sokağında numarasız evdir.’

 

 

 

Osmanlı Arşiv Belgesi

 

 

 

1881 yılında Polis teşkilatı yeni kurulmuş. Belli ki ilk yıllarda jandarmayla birlikte aynı binaları kullanmışlar.

 

 

 

1885 yılında rıhtımda haremlik-selamlığı olan bir köşk Kadıköy’ün karakolu olarak kullanılmaktadır. Belgeden anlaşıldığına göre jandarma ve polis birlikte kullanıyorlar. Ancak bazı sorunlar dolayısıyla bina terk ediliyor. Yeni karakol inşa edilinceye kadar buradaki jandarmalar Zihnipaşa ve Yeldeğirmeni’ne geçici olarak taksim ediliyor. Polislere ise Yeldeğirmeni’nde ev kiralanıyor.

 

 

 

Yeldeğirmeni’nde jandarma karakolu bulunmakta, polis karakolu bulunmamaktadır. Demek ki burası jandarma bölgesidir.. Zaten polisler ve jandarmalar için yeni yapılacak karakol da Kadıköy’de olacaktır.

 

 

 

İnşaat bitinceye kadar Dimtri’nin evi kiralanıyor. Evin adresi Tepe Sokağı olarak belirlenmiştir. Tepe Sokağı şimdiki Dua Tepe Sokağının o yıllardaki adıdır. Ancak evin numarası belli değildir.

 

 

 

Goad haritası fotoğrafın çekildiği tarihten 20 yıl sonra yapılmış. Yeni binalar inşa edilmiş. Yani evin parselini bulmak oldukça güçtür..

 

 

 

Fotoğrafın tarihi Rumi 1299 yılıdır. Yukarıdaki belgede de aynı tarih vardır. Dolayısıyla belgede bahsedilen Bahçıvan Dimitri’nin evi fotoğraftaki bina olmalıdır.

 

 

 

Fotoğrafta Yeldeğirmeni Karakolu yazmaktadır. Sanırım Yeldeğirmeni’nde olması dolayısıyla yazılmış.. Şimdiki Duatepe Sokağında bulunan bu eve Yeldeğirmeni’ndeki İlk Geçici Polis Karakolu Binası denebilir.. Zira polisler buraya Kadıköy’de yapılacak karakola taşınmak üzere gelmişler. Görev yerleri Kadıköy’dür.

 

 

Yeldeğirmeni Karakolhanesi Adlı Fotoğraf

 

 

 

Jandarma Karakolu ise Karakolhane Caddesiyle İskele Sokak köşesinde daha önce inşa edilen binadır. Sonraki yıllarda jandarma şehir dışına çıkarıldığında burayı polisler kullanmıştır. Yıkılıp, yerine yeni bina yapıldığı 1980’li yıllara kadar görüp bildiğimiz Yeldeğirmeni Karakol Binası odur.

 

 

 

ARİF ATILGAN https://www.arifatilgan.com NİSAN 2021

 

 

 

Not: Belgedeki ilgili bölümler:

 

 

 

– ‘Kadıköy polis merkezi için Rıhtım boyunda sekiz liraya kiralanmış olan sahilhanenin (yalı) selamlık ciheti ağır hasarlı ve tehlikeli, harem cihetinde de Hristiyan ailelerin (familyaları) ikamet etmesi nedeniyle buradaki jandarma efradı Zihnipaşa ve Yeldeğirmeni mevkilerine taksim ediliyor. Bunlardan polis zabıtalar ortada kaldığından Yeldeğirmeni’nde Bahçıvan Dimitraki’ye ait üç odalı bir ev; 1299 Şubatının yirmi dördüncü (7 Mart 1884) gününden 1300 senesi Şubatı sonuna (12 Mart1885) kadar, şehrî (aylık) altı gümüş mecidiye bedelle kiralanıyor.’

 

 

 

-‘Kadı karyesinde Yeldeğirmeninde Tepe (Pene-Pete-Nepe ???) sokağında mutassarrıf olduğum (sahibi olduğum) bila numara (numarasız) üç odayı şâmil (üç odalı) hânemi bin iki yüz doksan dokuz senesi Şubatının yirmi dördüncü gününden bila itibar (özelliği olmadan-özelliksiz) üçyüz senesi Şubatı nihayetine değin ikamet eylemek üzere şehrî (aylık) altı aded sim (gümüş) mecidiye ücretle Kadıköy Polis heyetine icâr eyledim (kiraladım) ve müddeti hitamında (sürenin sonunda) hanemi heyet-i asliyesi üzere (ilk şekliyle-verdiğim şekilde) tarafıma terk ve iade olunmak şartıyla iş bu bir kıta senedim îtâ kılındı (düzenlendi-hazırlandı). 15 Kanunusani 1300 (27 Ocak 1885 Milâdî; 10 Rebîü’lâhır 1302)’

 

 

 

-‘… kar(i)ye-i mezkûrda polis ve jandarma heyetinin ikâmesiçün Karakolhane inşâsı jandarma dairesince mukarrer edilerek tahkîk kılındığından orası inşâ olununcaya kadar zikrolunan hânenin bedel-i mezkûr ile isticârı emr-i irâde buyurulmuş ve mezkûr hane doksan dokuz senesi şubatının yirmi dördüncü gününden itibaren bil’isticâr polis heyetine ikâme edilmiş… ‘

 

 

 

 

Kaynak : www.arifatilgan.com

1 Yorum
  1. Bu güne izi kalmamış olması düşündürücü. 80 ler de kötü dönüşümlerdi aslında. O tarihlerde yeni binalar hiç uzaklara gitmeden kentin eski binaları yıkılarak yapılıyordu çoğunlukla. Ve bu normal bir şeydi. Bir zenginleşme modeliydi aynı zamanda. Şimdi bakınca acı bir dönem diyorum.

    Fethiye Sürücü | 5 Mayıs 2021


Yorum yazmak için


  Avustralya’nın Melbourne kentindeki Penleigh ve Essendon Gramer Okulu’ndaki (PEGS) Müzik Merkezi, McBride Charles Ryan’ın (MCR) PEGS Kampüsleri genelindeki bir dizi girişiminin bir parçasıdır. 

Copyright © 2024 All Rights Reserved | Mimdap.org