Dubai Dünyası’nda güneş asla batmaz – sloganıyla yola çıkan Dubai’nin, gayrimenkul yatırımcısı Nakheel’in de sahibi olan en önemli şirketi, Mayıs sonuna kadar borçlarını askıya alma isteğini açıkladı.
Bu istek aslında Dubai ekonomisinin hala yoğun bir finansal kriz içinde olduğunun en açık sinyali. Sultan Ahmed Bin Sulayem’in başkanlığında kent yönetimi tarafından işletilen Dubai World, yatırımcılara 80 milyar $’lık borcun tüm gereklerinin yerine getirileceğini söyledi. Dubai World internet sitesinde yayınlanan açıklamada şunları içeriyor: “Yatırımcıların arkasında, dünyanın en büyük holdinglerinden biri olan Dubai World’ün desteği bulunuyor. Yatırımcılar yatırımları karşısında büyük beklentilere sahip olabilirler. Yatırım riskleri de, pek çok coğrafya ve endüstriye yayılan geniş çeşitlilikte bir yatırım portfolyosuyla büyük oranda azaltılmış durumdadır.”
Burj Dubai
Buna rağmen geçen Nisan ayında Dubai Ekonomi Departmanı, MEED tarafından hazırlanan “tutarsız ve yanıltıcı” raporda anlaşma şartlarını yerine getiremeyeceklerini belirttiklerini açıklamaya zorlandığında soruların varlığı ortaya çıkmıştı. Açıklamalarında “Dubai Hükümeti üçüncü şahıslarla anlaşıldığı takdirde, kontrat dahilindeki, inşaat şirketleri de dahil tüm yükümlülüklerini yerine getirecektir” deniliyordu.Kentsel Gelişime odaklı şirketler Nakheel, Limitless ve Leisurecorp tek çatı altında birleştirildi ve finansal kriz başladığından beri Dubai’de inşaat sektöründeki zorluklar gözle görülür hale geldi. Eylül ayında, dünyaca ünlü “The World Islands – Dünya Adaları” projesinin, bir yatırımcının intiharı ve yüksek güvenlik gerekçeleriyle durdurulduğu açıklandı. Yüksekliği bir kilometreyi bulan Nakheel Tower da yarım bırakıldı.
Nakheel Tower
The World Islands
Hükümetin, Dubai World’ün tüm kredilerini dondurma yönündeki beklenmedik kararı, şirketin yeniden yapılandırılması kararını da beraberinde getirdi. Emirlikler’in resmi haber ajansı durumu şöyle değerlendirdi: Dubai World, stratejik olarak çok önemli iş kollarından oluşan bir portfolyoya sahiptir ve yeniden yapılanma, finansal gereklilikleri yerine getirmek ve gelecekteki iş etkinliğini arttırmak amacıyla tasarlanmaktadır.”
Dubai’de inşaat için bekleyen kamyonlar
WAM. Deloitte’ın Birleşik Finans Yönetici Ortağı Aidan Birkett, yeniden yapılanmayı yönetmek üzere görevlendirildi. Açıklamada “ilk adım olarak Dubai World ve Nakheel’i finanse eden tüm işlerin askıya alınmasına ve vadelerin en azından 30 Mayıs 2010’a kadar uzatılmasına karar verildi” sözlerine yer verildi.
Bugüne kadar Dubai’ye Hindistan bölgesinin küçük kentlerinden binlerce işçi ve Avrupa başkentlerinden beyaz yakalı yöneticiler geldi. İyi bir gelecek arayışıyla, dünyanın en yüksek gökdeleni, kapalı bir kayak merkezi, penceresinin önünden canlı köpekbalıkları geçen balayı süitleriyle dünyanın hiçbir yerinde görülmemiş bir modern kent inşa ettiler.
Dubai’de çalışmak ve yatırım için gelenler nüfusun çoğunluğunu oluşturuyor
Dubai, herşeyin mümkün olduğu kent… Kum çok sıcak olduğu için alttan soğutmalı plajları olan kent… Nüfusunun yarısından çoğunu yabancı işçilerin oluşturduğu kent…
Fotoğrafçı Lauren Greenfield’ın sözleriyle, “Dubai, hayal edilebilen herşeyin inşa edilebileceği, beklenmedik bir peri masalıydı. Gerçekten fırsatlar ülkesiydi. Las Vegas’tan daha çok Las Vegas’tı”.
Peki Dubai, bundan sonra ne olacak?
Yazı ve Görseller: World Architecture News, New York Times, Telegraph, Skyscraper City, Flickr
Çeviri: Mimdap
Dubai bize finans sermayenin ne kadar büyük hale gelebileceğini ve bu denetlenemez gücünü kent üzerinde nasıl gösterebileceğinin abidesi gibi adeta. Bu denli dev yapılar bir ihtiyacı işaret etmiyor tastamam bir güç gösterisidir bu. Ama kriz evrensel hiç birşey dinlemiyor.