18 Haziran 2008

İngiltere’nin en ünlü yayıncılarından Dorling Kindersley, dünya çapındaki en iyi 20 binayı seçti. 1974 yılında Christopher Dorling ve Peter Kindersley tarafından kurulan yayıncılık şirketinin seçtiği isimler arasında, bu gibi listelerin gediklilerinin yanı sıra, listelerde bulunmasına alışık olmadığımız binalar da bulunuyor.

İşte Dorling Kindersley’in kaleminden seçtikleri binalar ve açıklamaları:

Tac Mahal, Agra, Hindistan

Nefes kesici mimarînin, muazzam süslemenin ve efsanevi bir aşk hikâyesinin mükemmel birleşimi olan Tac Mahal’in adı, haklı bir şekilde romantizmle özdeşleşmiştir. Mermerden yapılma mezar ve sessiz, sakin bahçeleri, bir adamın bir kadına olan aşkını gözler önüne sererken, aynı zamanda binanın yapımında çalışan 20 bin işçinin özverisini ortaya koyuyor. Yapımı 22 yıl süren bu binayı ziyaret etmek, önemli bir deneyim kazanmak anlamına da geliyor.

Ayasofya, İstanbul, Türkiye

1400 yıllık tarihin ışığında cennetten gelme bir şeref duygusunu tattıran Ayasofya, görkemli mimarîsi ve yapıtlarıyla hâlâ ayakta kalmayı başaran Bizans’ın geleneğini yansıtmasıyla, bugün dünyanın en önemli binalarından bir tanesi. Ziyaretçiler, ruhanîlikten giderek uzaklaştığı iddia edilen dünyanın bir köşesinde hâlâ semavî bir mutluluk olabileceğini Ayasofya’da görebilirler.

Flatiron Binası, New York, ABD

Bugün bir gökdelenler cenneti haline gelmiş olan New York’a yapılan ilk gökdelenlerden bir tanesi olan Flatiron Binası, aynı zamanda hem efsanevî hem de güzel olmayı başarıyor. Bina ilk yapıldığında, bugün artık bir klasik halini almış üçgensi yapısının rüzgârlara dayanamayacağı söyleniyordu, ancak geçen 100 yılla birlikte görüldü ki, bu bina hâlen New York’a has o yaratıcı ruhun önemli simgelerinden bir tanesi olarak kalmaya devam ediyor.

Radcliffe Camera, Bodleian Kütüphanesi, Oxford, İngiltere

İngiltere gibi dünya mimarlığının en nadide eserlerine ev sahipliği yapan bir ülkede, pek çok ufak ölçekli bina göze çarpmayabiliyor. Çevresi adeta başka binalar tarafından örülmüş olan Bodleian Kütüphanesi, asil ve cesur duruşuyla etrafındaki yapılardan ayrılmayı başarıyor. Oxford’un en güzel manzaralarından bir tanesi de, Radcliff Camera’da bulunuyor.

Parlamento Binası, Londra, İngiltere

İngiliz mimarîsinin en klasik örneklerinden bir tanesi olan Parlamento Binası, Alman hava saldırılarına ve hava kirliliğinden kaynaklanan aşınmalara inatla kafa tutan, harika bir yapı. Hayal edilmesi dahi zor olan bir ölçekte muazzam gotik süslerle bezenmiş olan bu yapı, nehir kıyısında olması sebebiyle, sudan yansıyan görüntüsüyle birlikte fotoğraflık karelere sebebiyet veriyor.

Transamerica Binası, San Fransisco, ABD

İnsana sakinlikle karışık bir heyecan duygusu veren bu şehirdeki Transamerica Binası, size Amerika’da olduğunuzu üstüne basa basa hatırlatan, büyük, sivri ve parlak bir yapı. Bu binayı ziyaret eden biri, iç mimarların böylesine köşeli bir yapıya uyacak mobilyaları nasıl ürettiğini merak ediyor doğrusu.

Sydney Opera Binası, Sydney, Avustralya

Sydney’in bir numaralı turistik mekânı olan, geçtiğimiz sene UNESCO Dünya Kültür Mirası listesine giren Opera Binası, hiç şüphesiz eşi benzeri bulunmaz bir yapı. Binanın mimarları, o zamana kadar üretilen her şeyi boşvererek, yepyeni bir deneyime imza atmaya kafayı yormuşlar ve ortaya Sydney Opera Binası çıkıvermiş.

Basilica San Marco, Venedik, İtalya

Varlıklarını ve sanattaki başarılarını gizlemek konusunda herhangi bir çabası olmayan Venedikliler için, Basilica San Marco’nun ayrı bir önemi var. Bir Bizans tasarımı olan bu binada, 600 yıllık saf altın süslemelerin görkemini keşfedebilirsiniz. Binanın hem içi, hem de dışı, insanın nefesini kesiyor.

Sagrada Familia, Barselona, İspanya

Gaudi’nin tamamlayamadan hayata gözlerini yumduğu bu başyapıtı, Avrupa’nın en alışılmışın dışında dinî yapılarından biri olmasıyla ünlü. Dünyanın en çok turist çeken yapılarından biri olan Sagrada Familia, doğadaki biçimleri muhteşem bir ustalıkla kullanan Gaudi’nin Katolik mezhebine adadığı bir sembol adeta… Gaudi, hayatının son 14 yılını pek fazla kişiyle görüşmeksizin bu binada geçirdi. Mimarın mezarı da kilisenin alt katında bulunuyor.

Museo Guggenheim, Bilbao, İspanya

60 metrelik muazzam avlusuyla, cam ve titanyumun mükemmel birlikteliğini yansıtan Frank Gehry başyapıtı, 20. yüzyılın en önemli mimarî eserlerinden bir tanesi olarak kabul görüyor. Yapımında 60 ton metal kullanılan bina, modern mimarînin en önemli sembollerinden.

Mehrangarh Kalesi, Jodhpur, Hindistan

Hindistan’ın mavi şehri Jodhpur’un 125 metre yüksekliğindeki kayalarının üstünde bulunan Mehrangarh Kalesi, büyüklüğü, görkemi ve tartışılmaz ölçüleriyle, mimarlık açısından sözün bittiği yer anlamına geliyor. Hindistan’da 17 jenerasyon önceki yönetimin inşa ettirdiği bu mükemmel yapı, ziyaret edilmeyi hak ediyor.

Metropolitana Katedrali, Mexico City, Meksika

Metropolitana Katedrali, mimarlığın ve tasarımın en önemli kesişim noktalarından birine tekabül ediyor. Yapıda, hem Barok, hem de Neoklasik öğeler bir arada bulunuyor. 240 metrelik kuleleri ve 16 şapeliyle, Latin Amerika’nın en büyük kilisesi olma özelliğini de taşıyor.

Centre Pompidou, Paris, Fransa

Mimarlığı adeta tersyüz eden Pompidou, havalandırma ve su boruları, asansörleri ve iç mekânlarıyla Paris’in en önemli yapılarından bir tanesi. Şehrin en hareketli merkezlerinden birine kurulmuş olan yapı, Avrupa’nın en fazla turist çeken eserlerinden biri olma özelliğini de taşıyor.

Partenon, Atina, Yunanistan

12 metre uzunluğundaki Athena heykeline ev sahipliği yapması amacıyla tasarlanan Partenon, dor düzeniyle inşa edilmiş tapınaklar arasında en ünlüsü… 1687 yılında yaşanan yıkımda ağır hasar alan bina, bugün bize kalan iskeletiyle bile Yunan mimarların ne kadar büyük bir iş çıkardığını kanıtlıyor. Matematiksel olarak kusursuz olan bina, tamamen simetrik yapısıyla dikkat çekiyor. Burada 2000 yıldan daha uzun zamandır ayakta kalmış olan bir binadan bahsettiğimizi de unutmayalım.

Umeda Sky Binası, Osaka, Japonya

Büyük binalar arasında en büyük heyecan yaratanlardan bir tanesi, Umeda Sky Binası olsa gerek. Birbirine paralel uzanan ve sadece sondaki iki katta birbiriyle buluşan 40 katlı iki kuleden oluşan yapı, yükseklik korkusu olmayan ziyaretçilerine mükemmel bir Osaka manzarası vaat ediyor.

Kolezyum, Roma, İtalya

Bir zamanlar insanların ve hayvanların birbirlerini acımasızca öldürdüğü, izleyicilerin de bundan keyif aldığı bir eğlence alanı olan Kolezyum, bugün dünyanın dört bir yanından gelen turistlerin akın ettiği bir simge-yapıı konumunda. Dor, İyon ve Korint düzeninin kullanıldığı yapı, dünyanın en önemli mimarî miraslarından bir tanesi…

Angkor Wat, Kamboçya

Vishnu’ya ve tüm Hindu cemaatine adanmış olan Angkor Wat, dünyadaki dinî yapılar arasında en büyüğü olma özelliğini koruyor. Beş kuleli, lotus görünümlü merkez tapınağıyla, dış duvarlarıyla ve süslemeleriyle, eşi benzeri bulunmaz bir yapı.

Burj Al Arab, Dubai

Dünyanın en yüksek oteli olmasının yanı sıra, modern Dubai’nin sunduğu lüksün ve zenginliğin simgesi de olan Burj Al Arab, denizin doldurulmasıyla elde edilen bir adada, 321 metrelik devasa boyutuyla uzanıyor. Otelin dış cephesi, geceleri muazzam bir ışık huzmesiyle aydınlatılıyor. Dünyada gelmiş geçmiş en pahalı bina olduğu düşünülen yapının maliyeti hiçbir zaman açıklanmadı.

Hassan II Camii, Kazablanka, Fas

Kazablanka gibi efsanevî bir şehirde yer alan ve benzersiz süslemelere sahip olan, 25 bin kişi kapasiteli ibadet mekânının yanı sıra, 200 metrelik minarelerin yükseldiği Hassan II Camii, 9 hektarlık alana yayılıyor. Yapımı 1993 yılında bitirilen cami, el yapımı oymaların ve resimlerin kusursuzluğuyla, eskiyi ve moderni mükemmel bir şekilde birleştiriyor.

Krak des Chevaliers, Homs, Suriye

1100’lü yıllarda inşa edilen, zorlu iklim şartlarının bulunduğu bir yerde yükselen Krak des Chevaliers, gerçekten etkileyici bir yapı. 30 metre uzunluğundaki kuleleri, 1000 yıla yakın bir süreden beri Suriye’nin tarihine ışık tutmaya devam ediyor.

Kaynak: Times Online
Çeviri: Mimdap